Dierenarts Chris Polanen: interview

Veel mensen denken dat katten lastige patiënten zijn bij de dierenarts. Moeilijker hanteerbaar dan honden. Het tegendeel is waar! Kijk tijdens een willekeurig spreekuur bij een dierenarts en je ziet de katten rustig op tafel zitten, de onderzoeken lijdzaam ondergaand, terwijl honden op de tafel staan te stuiteren.

Een enkele kat is moeilijk te benaderen, maar dan hebben we het over minder dan 10 procent van alle katten. Het komt ook maar zelden voor dat we een kat moeten verdoven voor onderzoek of behandeling. Natuurlijk spelen veel factoren mee. Is de kat met beleid of met geweld de reismand ingegaan? Katten die gewoon op de arm van de eigenaar of aan een lijntje naar de praktijk komen, zijn altijd angstiger dan katten die in een reismand komen.

De wachtkamer is natuurlijk ook een risicofactor. Katten moeten daar zo min mogelijk geconfronteerd worden met honden die naar ze blaffen of aan de bak snuffelen. Belangrijk is ook hoe de kat op de spreektafel uit de bak gehaald wordt. De bak op zijn kop houden en schudden is niet de juiste manier! Heel rustig de hand in de bak steken en rustig er uit halen. De meeste katten tolereren veel, zolang het maar niet hardhandig gebeurt. 
Op de spreektafel geldt: als de kat blaast, moeten we een stapje terug doen wat handelingen betreft.

Absoluut. Natuurlijk zijn er klachten die altijd opvallen zowel bij hond als kat, zoals braken, hoesten, jeuk etc. Maar als het gaat om de ziekten die vage klachten geven, dan hebben hondeneigenaren veel eerder door dat hun dier ziek is, dan katteneigenaren. Een hond gaat drie keer per dag naar buiten. Als hij geen zin heeft om te lopen, kreupel of stram loopt, niet wil spelen of snel moe is valt dat op.

Dat is veel moeilijker. Daarom komen katten veel te vaak in een laat stadium van hun ziekte bij de dierenarts. Bij zieke katten is de meest gehoorde klacht: slechte eetlust of helemaal niet eten. Daar kunnen dan veel verschillende oorzaken aan ten grondslag liggen. Mensen denken dan vaak dat er iets met het gebit aan de hand is. Soms is dat zo, maar een kat met een ernstig hart- of nierprobleem eet bijvoorbeeld ook niet.

Ja, en de oudere katten eigenlijk vaker. Er is de laatste tijd veel discussie over de noodzaak van een jaarlijkse vaccinatie. Daar is het laatste woord nog niet over gezegd. Waarschijnlijk zullen dierenartsen in de toekomst wat minder gaan vaccineren. Het gevaar bestaat nu echter dat mensen vaccinaties overslaan en dat een kat jaren niet bij een dierenarts komt. Overgewicht en een slecht gebit door tandsteen en tandvleesontsteking, ik zou bijna zeggen: dè twee problemen van de moderne kat, blijven dan onopgemerkt.

Laten we er van uitgaan dat de gemiddelde leeftijd van een kat zo rond de 15 jaar ligt. De ouderdomskwalen ontstaan dan ongeveer vanaf het tiende jaar. De periode van 10 tot 15 kun je vergelijken met die van een mens van 50 tot 75. Een kat in die leeftijdsgroep die een keer per jaar naar de dierenarts gaat is dus te vergelijken met een 50 plusser die eens in de 5 jaar naar de huisarts gaat. Als de kat twee keer per jaar komt is dat dus helemaal niet zoveel.

Veel katteneigenaren zeggen: ik kom wel als ik wat aan de kat zie. En dat is nu juist het probleem! Als je wat ziet aan een oudere kat is het vaak al veel te laat. Berucht is bijvoorbeeld de achteruitgang van de nierfunctie. Deze ontstaat sluipend. In het begin zie je niets aan de kat. 
Als de kat meer gaat drinken en minder gaat eten, is meestal twee derde van de nieren verloren gegaan. Met de middelen die we nu hebben kunnen we een deel van deze katten nog helpen, maar niet allemaal. Hoe eerder je zoiets ontdekt, hoe langer je de kat in goede conditie kan houden en hoe langer de kat leeft.

Helaas zijn dat er nog te weinig. Ik probeer mensen wel bewust te maken van het belang ervan. We sturen regelmatig brieven naar eigenaren van oudere katten die een tijdje niet geweest zijn. Laatst, nadat we weer een aantal van die brieven verstuurd hadden, kregen we een telefoontje van een eigenaar dat haar kat net overleden was. Een ander kwam voor euthanasie. De kat verkeerde in een eindstadium van nierfalen.

Wat jammer, denk ik dan. De kans is groot dat deze katten, indien regelmatig gecontroleerd, langer geleefd hadden. Onderzoek wijst bijvoorbeeld uit dat katten die op tijd nierdieet voorgeschreven krijgen, twee tot drie jaar langer leven dan nierpatiënten die gewone voeding krijgen. Natuurlijk kunnen we niet alle katten redden, maar we kunnen meestal wel zorgen dat de kat zich in de laatste fase van zijn leven niet al te slecht voelt. 
Natuurlijk begrijp ik ook wel dat het financiële aspect meespeelt. Ik probeer de kosten daarom niet onnodig hoog te maken.

Allereerst natuurlijk overleg met de eigenaar of er bepaalde dingen opgevallen zijn. Daarna het lichamelijk onderzoek, waarbij ik mij dan concentreer op de ouderdomskwalen. Hoge bloeddruk is een aandoening die bij veel oude katten voorkomt, soms in combinatie met een nier of een schildklierprobleem. Het meten van de bloeddruk is dan ook een belangrijk onderdeel van de controle. De meeste oude katten hebben last van tandsteen en tandvleesontsteking, dus het gebit wordt nagekeken en indien nodig schoongemaakt. Als dit regelmatig gedaan wordt, vindt het schoonmaken overigens meestal zonder verdoving plaats. 
Ik luister naar het hart en voel naar de organen in de buik. De kat wordt gewogen en het gewicht wordt vergeleken met dat van het vorig bezoek.

Ik zou tegen katteneigenaren willen zeggen: maak van je oude kat geen medische tijdbom, maar laat hem of haar regelmatig nakijken.

Bron: Dierenarts Polanen – www.dierenarts-polanen.nl