Waarom koolhydraten slecht zijn en natvoer goed is
Katten zijn echte carnivoren, die een op vlees gebaseerd dieet vereisen voor een optimale gezondheid. Hun natuurlijke dieet bestaat uit prooien, zoals knaagdieren, konijnen, hagedissen, insecten en vogels. Deze prooien bestaan voornamelijk uit water, eiwit en vet, met minder dan 10% koolhydraten (zetmeel, suiker en vezels).
Verwerking van koolhydraten
Katten zijn goed aangepast om eiwit en vet te gebruiken voor energie, maar katten missen echter de metabole route die mensen en honden gebruiken voor de verwerking van koolhydraten. Terwijl katten wel een kleine hoeveelheid koolhydraten kunnen verteren en gebruiken, wordt het overschot omgezet in lichaamsvet. Aangezien veel katten momenteel te dik of zwaarlijvig zijn, zijn de meeste droogbrokken duidelijk niet erg goed voor katten. Tel daarbij een steeds vaker voorkomende diabetes bij katten op, dat ook door deskundigen beschouwd wordt als gevolg van droogvoer, dan is het duidelijk dat we een andere benadering ten opzichte van kattenvoer moeten nemen.
Droogvoer voor de kat bevat veel onnodige koolhydraten
Droogbrokjes bevatten meestal 30 tot 40% koolhydraten of meer, meestal als zetmeel (de rest zijn vezels). “Graanvrij” voer kan net zoveel koolhydraten bevatten in de vorm van zetmeelrijke groenten. “Koolhydraatarm” droogvoer kan wel minder dan 20% koolhydraten bevatten, doch de extra eiwitten en vetten maakt het voer rijker aan calorieën en ook droger.
Sommige koolhydraten zijn nodig omdat de machines een bepaalde textuur van het deeg vereisen voor een goede verwerking. Ieder brokje moet in een bepaalde vorm worden geperst en dat gaat het beste door er vezels en zetmeel aan toe te voegen. Graankorrels en plantaardig zetmeel bieden ook een goedkope en overvloedige bron van calorieën, waardoor fabrikanten voer met voldoende calorieën kunnen produceren tegen een betaalbare prijs.
Te weinig vocht
Onze kattenvrienden stammen af van in de woestijn levende wilde katten die goed zijn aangepast aan beperkte watervoorraden. Hun uiterst efficiënte nieren zijn in staat om het meeste van hun vochtbehoeften te onttrekken aan hun prooi. Het eindresultaat is echter dat katten zeer weinig dorst hebben en geen water drinken totdat ze tot 3% uitgedroogd zijn (een niveau waarbij een dierenarts een intraveneuze vloeistof zou toedienen). Katten die alleen droogvoer eten, krijgen slechts de helft van het vocht binnen van een kat die alleen natvoer eet. Bijgevolg kan deze chronische uitdroging een factor zijn bij nieraandoeningen en draagt daarmee bij aan bijvoorbeeld blaasgruis en andere blaasgerelateerde aandoeningen.
Een ander prominent kenmerk van het natuurlijke dieet van de kat is een hoog watergehalte. Prooidieren zoals knaagdieren, konijnen en vogels bevatten 65 tot 70% water. Vandaar dat droge voeding met 10% water volkomen onnatuurlijk is voor de kat.
Let op: het toevoegen van water of melk aan droogvoer lost het probleem niet op. En het feit dat er altijd bacteriën op het oppervlak van droog voedsel zitten, betekent dat het toevoegen van vocht kan resulteren in enorme bacteriegroei dat buikpijn kan veroorzaken.
Natuurlijke samenstelling van het voer
Bij het voeren van onze huisgenootjes is het logisch om zoveel mogelijk de samenstelling van de natuurlijke prooi te benaderen. Een zelfgemaakt dieet is een uitstekende manier om dit te bereiken. Rauw versvoer, gevriesdroogd of gedehydrateerd voedsel werkt ook erg goed. Veel mensen kunnen echter geen volledig zelfgemaakt dieet samenstellen en daarbij kunnen commerciële producten duur zijn.
Het voeren van meer (of uitsluitend) natvoer is een andere manier – een die vaak gemakkelijker is voor mensen om mee om te gaan. Natvoer bevat meer eiwitten en minder koolhydraten dan droogbrokjes. Het hoge watergehalte verhoogt de totale vochtinname van de kat, waardoor de nieren en de blaas gezond blijven. Niet alleen wordt natvoer gemakkelijker verteerd en verwerkt door het lichaam van de kat, maar ook geeft blikvoer minder vaste ontlasting in de kattenbak.
Gevarieerd voer is belangrijk
Een ander kenmerk van het natuurlijke dieet van de kat is variëteit. Een jagende kat besluit niet op een dag alleen maar merels te eten. Hij eet elke kleine prooi die hij kan vangen, of het nu muizen, woelmuizen, duiven, sprinkhanen of konijnen zijn. Evenzo moeten we onze katten verschillende soorten voer geven. Verscheidenheid zorgt ervoor dat katten niet kieskeurig en voedselverslaafd raken. Ook vermindert het de kans op een teveel of tekort van een enkele voedingsstof. Bovendien kan gevarieerd voer de ontwikkeling van voedselintoleranties, allergieën en darmaandoeningen voorkomen. Dag in dag uit hetzelfde voeren, jaar na jaar, verhoogt het risico op deze problemen aanzienlijk. Katten worden de hele tijd verveeld met hetzelfde eten, maar door middel van het geven van blikvoer is het gemakkelijk om de merken, smaken en eiwitbronnen te variëren. Daarbij moet wel in acht worden genomen dat het overgaan van het ene voer naar het andere voer geleidelijk moet gebeuren, zodat het lichaam van de kat eraan kan wennen.
Hoeveel eiwitten zitten er in kattenvoer?
Volwassen katten hebben 2 tot 3 keer meer eiwit nodig dan honden. Toch leveren droogbrokjes over het algemeen slechts ongeveer 1/3 meer eiwit dan droog hondenvoer. Diëten voor katten met een nieraandoening zijn nog beperkter. Daarom mogen dergelijke diëten nooit aan gezonde katten worden gevoerd, want zo’n dieet zal spierverlies veroorzaken omdat de kat zijn eigen lichaam ‘afbreekt’ om het eiwit te krijgen dat het nodig heeft voor vitale functies. Blikvoer bevat gemiddeld 12% eiwit en 8-10% koolhydraten, al is niet elk natvoer geschikt. Het is daarom raadzaam om vóór aankoop eerst de analytische bestanddelen te controleren.
Hoe worden kattenbrokjes smakelijk?
Katten voelen zich aangetrokken tot voedsel dat een sterk vlees- of vetaroma heeft. Fabrikanten van diervoeding doen er dan ook alles aan om hun – op zetmeel gebaseerde – droogvoer smakelijk te maken voor katten. Ze kunnen de brokjes omhullen met vet of met een poeder gemaakt van chemisch of enzymatisch verteerde dierlijke bijproducten. Het resultaat is een kat die te veel eet, niet omdat hij honger heeft, maar omdat hij van de smaak van het eten houdt en niet wil stoppen.
De hoge hitte, die wordt gebruikt bij het verwerken van droogvoer, beschadigt en vervormt de eiwitten in het voedsel. Dit resulteert in onnatuurlijke eiwitvormen en kunnen een immuunreactie veroorzaken die kan leiden tot voedselallergie en darmaandoeningen.
Veel katten met suikerziekte kunnen hun insulinebehoefte verminderen of er zelfs vanaf komen, simpelweg door over te schakelen op een eiwitrijk en koolhydraatarm dieet.
Overgewicht en diabetes door koolhydraten
Er is toenemend bewijs dat koolhydraten (zetmeel en suikers) in droogvoer eenvoudigweg niet goed worden verwerkt door de meeste katten. Hoewel overgewicht kan worden veroorzaakt door vele factoren, is droogvoer bij een relatief inactieve kat een belangrijke oorzaak. Zwaarlijvige katten zijn vatbaar voor gewrichtsproblemen, lever- en nieraandoeningen en diabetes.
Veel katten met overgewicht hebben een intolerantie voor koolhydraten en moeten een koolhydraatarm dieet krijgen. Dit betekent blikvoer. Een aantal deskundigen bevelen voer voor diabetes aan als primaire behandeling voor diabetes. Een voorwaarde is dat dit voer veel eiwitten en weinig koolhydraten bevat. Veel katten met suikerziekte kunnen hun insulinebehoefte verminderen of er zelfs vanaf komen, simpelweg door over te schakelen op een eiwitrijk en koolhydraatarm dieet. Dit zou betekenen dat het voeren van blikvoer een preventieve werking heeft voor deze verwoestende ziekte.
Katten met overgewicht hebben veel baat bij een overstap naar een volledig blikvoerdieet. Blijf zoveel mogelijk bij voer dat 10% of minder koolhydraten bevat. Veel voer voor “alle levensfasen” en de meeste kittenvoeding passen bij deze eis. Echter, tegenwoordig zijn er ook voor katten met diabetes verschillende merken natvoer op de markt die voldoen aan de eiwitrijke en koolhydraatarme vereiste.
De meeste katten verliezen veel efficiënter gewicht met blikvoer dan met droogvoer, want ze verliezen dan lichaamsvet maar behouden hun spiermassa. Daarom zijn deze diëten veel beter geschikt voor de unieke stofwisseling van katten.
Hoe bereken je de koolhydraten in kattenvoer?
Koolhydraten worden meestal niet vermeld op het etiket. Het enige dat u hoeft te doen is de percentages van de andere vermelde ingrediënten (eiwit, vet, vezel, as en vocht) van 100% aftrekken om een schatting van het percentage koolhydraten te krijgen.
Overstappen van droogvoer naar natvoer
Als uw kat niet gewend is om natvoer te eten, voeg het dan langzaam in kleine hoeveelheden toe aan het dieet. Het is zo verschillend qua samenstelling van droogvoer dat het in het begin buikpijn kan veroorzaken. Als een kat geen natvoer wil eten, komt dit meestal door een droogvoerverslaving, of omdat hij niet genoeg honger heeft om iets nieuws te proberen.
Bij het overstappen van droogvoer op natvoer is het belangrijk om in de gaten te houden dat kwaliteit met blikvoer net zo belangrijk is als met elk ander type voedsel.
Droogvoeren is een groot gemak en kan in een paar gevallen nodig zijn. Maar ten minste 50% van het dieet (bij voorkeur 100% als u voor een optimale gezondheid wilt zorgen) moet eiwitrijk, koolhydraatarm en met veel vocht zijn, zoals een goede kwaliteit blikvoer, rauw/KVV of zelfgemaakt voedsel. Je kat zal gezonder zijn, en hoewel je van te voren iets meer aan eten zult spenderen, zul je uiteindelijk honderden, zo niet duizenden euro’s, op dierenartskosten besparen.
Dierenbenodigdheden
De volgende productlinks kunnen u helpen bij een goede verzorging van uw kat:
Vind je op deze pagina geen antwoord op je vraag, dan ben je altijd welkom op ons forum.
Met behulp van de zoekfunctie bovenaan het forumscherm kun je eerst zoeken in de categorie Voeding om te zien of je vraag al eerder gesteld is. Je kunt er ook zelf een vraag stellen, een discussie starten of deelnemen aan een bestaande discussie (hiervoor is gratis registratie vereist).