Feline Infectieuze Peritonitis (FIP): oorzaken, symptomen en behandeling

Feline Infectieuze Peritonitis (FIP) is een virale ziekte die voorkomt bij huiskatten. Deze ziekte wordt veroorzaakt door het coronavirus Feline Coronavirus (FCoV). FIP is een belangrijke zorg voor katteneigenaren vanwege het hoge sterftecijfer en de uitdagingen bij het stellen van een diagnose en behandeling. In dit artikel zullen we ingaan op de oorzaken, symptomen en behandelingsopties voor Feline Infectieuze Peritonitis.

Oorzaken van Feline Infectieuze Peritonitis

Het Feline Coronavirus (FCoV) is een veelvoorkomend en meestal onschadelijk virus dat wereldwijd voorkomt bij katten. Dit coronavirus verspreidt zich door direct contact met een besmette kat, of het nu gaat om het likken van de vacht of het delen van een kattenbak en voedsel- en waterbakjes. Katten die in grote groepen leven, zoals in asielen, kattenopvang en catteries, hebben een hoger risico op besmetting. In de meeste gevallen leidt FCoV niet tot ernstige ziekteverschijnselen en veroorzaakt het alleen milde maag-darmklachten. In feite zijn de meeste katten in staat het virus met succes te bestrijden en herstellen ze volledig zonder symptomen te vertonen. Echter, in sommige gevallen muteert het virus naar een dodelijke variant, bekend als FIPV (Feline Infectieuze Peritonitis Virus). De exacte redenen waarom sommige katten FIP ontwikkelen terwijl anderen dat niet doen, zijn nog niet duidelijk.

Symptomen van Feline Infectieuze Peritonitis

FIP kan zich manifesteren in twee vormen: natte FIP (effusief) en droge FIP (niet-effusief). De natte vorm wordt gekenmerkt door vochtophoping in de buik- of borstholte, terwijl de droge vorm de ontwikkeling van granulomen (gezwelachtige weefselophopingen) in verschillende organen veroorzaakt. De symptomen van FIP kunnen variëren, afhankelijk van de aangedane organen en de specifieke vorm van de ziekte.

Enkele veelvoorkomende symptomen zijn:

• Koorts
  Katten met FIP vertonen vaak aanhoudende en intermitterende koorts die mogelijk niet reageert op antibiotica of koortsverlagende medicatie.
• Gewichtsverlies
  Katten kunnen geleidelijk en onverklaarbaar gewicht verliezen, ondanks een normale of verhoogde eetlust.
• Lusteloosheid
  FIP-geïnfecteerde katten worden vaak lusteloos, verliezen hun interesse in activiteiten en hebben mogelijk minder interactie met hun omgeving.
• Vochtophoping
  Bij de natte vorm van FIP kan vochtophoping in de buik- of borstholte zorgen voor benauwdheid met ademhalen.
• Geelzucht
  Katten kunnen geelverkleuring van hun huid en ogen ontwikkelen als gevolg van een aangedane lever.

Hoe stelt de dierenarts de diagnose FIP?

Het stellen van een diagnose van Feline Infectieuze Peritonitis kan uitdagend zijn omdat de symptomen van FIP vergelijkbaar kunnen zijn met die van andere kattenziekten. Bovendien is er geen enkele test die FIP definitief kan vaststellen. Een combinatie van klinische verschijnselen, laboratoriumtests en beeldvormende onderzoeken kan echter helpen bij het stellen van een vermoedelijke diagnose.

Enkele gangbare diagnostische methoden zijn onder andere:

• Lichamelijk onderzoek
  Een grondig lichamelijk onderzoek van de kat en de observatie van symptomen kunnen waardevolle informatie opleveren voor de dierenarts.
• Bloedonderzoek
  Bloedonderzoek kan bepaalde afwijkingen aan het licht brengen die kunnen wijzen op FIP, zoals een toename van globulines en een afname van albumine niveaus.
• Vloeistofanalyse
  Bij gevallen van effusieve FIP kan de analyse van vocht dat wordt verzameld uit de buik- of borstholte de aanwezigheid van FCoV-antistoffen en andere kenmerkende veranderingen onthullen.
• Beeldvormende onderzoeken
  Röntgenfoto’s en echografie kunnen afwijkingen in de aangetaste organen helpen detecteren, zoals vochtophoping of granulomen.

Behandeling van Feline Infectieuze Peritonitis

Helaas is er momenteel geen bekende genezing voor Feline Infectieuze Peritonitis. De behandeling richt zich voornamelijk op ondersteunende zorg om de symptomen te beheersen en de kwaliteit van leven van de kat te verlengen. De specifieke behandelingsaanpak hangt af van de vorm van FIP en de ernst van de symptomen.

Enkele behandelingsopties zijn onder andere:

• Immunomodulerende medicatie
  Geneesmiddelen die helpen bij het reguleren van de immuunrespons kunnen worden voorgeschreven om ontstekingen te verminderen en de ernst van de symptomen te verminderen.
• Symptomatische behandeling
  Ondersteunende therapie omvat het verstrekken van de juiste voeding, handhaven van hydratatie en behandelen van secundaire infecties indien aanwezig.
• Multimodale therapie
  In sommige gevallen kan een combinatie van medicijnen worden gebruikt om de voortgang van de ziekte te vertragen en het welzijn van de kat te verbeteren.
• Experimentele behandelingen
  Bepaalde experimentele behandelingen, zoals antivirale medicijnen of immunotherapie, kunnen in specifieke gevallen worden overwogen als onderdeel van lopend onderzoek.

Als uw kat vochtige FIP heeft, kan een operatie nodig zijn om het overtollige vocht te verwijderen en de druk te verminderen. Diuretica kunnen ook worden voorgeschreven om de hoeveelheid vocht die zich ophoopt te verminderen.Chemotherapie kan in zeer zeldzame gevallen gebruikt worden om de verspreiding van de virusdeeltjes te vertragen, maar het is een zeer dure en niet altijd effectieve behandeling.

Preventie van Feline Infectieuze Peritonitis

Het voorkomen van Feline Infectieuze Peritonitis kan een uitdaging zijn vanwege de wijdverspreide aard van FCoV.

Er zijn echter enkele maatregelen die het risico op infectie kunnen verminderen:

• Beperking van blootstelling
  Het isoleren van nieuwe katten of kittens voordat ze worden geïntroduceerd in een huishouden met meerdere katten kan helpen voorkomen dat FCoV zich verspreidt.
• Regelmatige vaccinaties
  Vaccinatie tegen het Feline Coronavirus is mogelijk, hoewel de effectiviteit ervan in het voorkomen van de ontwikkeling van FIP nog steeds onderwerp van discussie is.
• Stressvermindering
  Een stressvolle omgeving kan het immuunsysteem van katten verzwakken, waardoor ze vatbaarder worden voor FIP. Het bieden van een stressvrije omgeving is belangrijk bij het voorkomen van FIP.
• Hygiëne
  Regelmatig schoonmaken en desinfecteren van kattenbakken, beddengoed, andere gedeelde hulpmiddelen en meubilair kan de verspreiding van het virus verminderen.

Conclusie

Feline Infectieuze Peritonitis is een complexe en uitdagende ziekte die een aanzienlijk risico vormt voor de gezondheid van katten. Ondanks het ontbreken van een definitieve genezing, kan vroegtijdig ontdekken en ondersteunende zorg de kwaliteit van leven verbeteren van katten die getroffen zijn door FIP. Door de oorzaken, symptomen en behandelingsopties van Feline Infectieuze Peritonitis te begrijpen, kunnen katteneigenaren geïnformeerde beslissingen nemen over de preventie en behandeling van deze potentieel fatale ziekte.

Referenties: Kaneshima T., Hohdatsu T. (2019). Diagnosis, Treatment, and Prevention of Feline Infectious Peritonitis. Veterinary Clinics: Small Animal Practice, 49(5), 901-916. Hartmann, K. (2014). Feline Infectious Peritonitis. Veterinary Clinics: Small Animal Practice, 44(6), 925-937.