Huid en vacht

Een van de meest opvallende kenmerken van iedere kat is de prachtige vacht. De huid en vacht voorkomen overmatig vochtverlies van de weefsels en bieden bescherming tegen lichamelijke verwondingen, hitte en kou, schadelijke stoffen, overdadig zonlicht en aanvallen van ziektekiemen.

Huid

De huid zorgt voor de regeling van het warmteverlies van het lichaam. Doordat de huid los om het lichaam zit, zorgt het ervoor dat eventuele verwondingen, bijvoorbeeld als gevolg van een gevecht, over het algemeen oppervlakkig zijn.

Dubbele laag

De huid van de kat is taai en soepel en bestaat uit twee lagen: de buitenste laag of ‘epidermis’ en de binnenste laag of ‘dermis’. Daarin bevinden zich zweetklieren die helpen de lichaamtemperatuur te regelen. Voor afkoeling is de kat echter op de warmteafgifte aangewezen, terwijl de mens dit kan via zweetkliertjes. De huid bevat tevens klieren die ‘sebum’ uitscheiden, een olieachtige stof die de haren omgeeft en beschermt.

Nagels zijn huidcellen

Ook de klauwtjes bestaan uit speciale huidcellen, zoals bij menselijke nagels. Bij alle katten, behalve de jachtluipaard, kunnen ze worden ingetrokken en liggen dan in de plooien boven de teenkussentjes.

Vacht en onbehaarde huid

Het hele lichaam van de kat is behaard, behalve de neus, de lippen, de voetkussentjes, de tepels, de rand van de anus en het geslachtsorgaan en een groter of kleiner gedeelte van het inwendige oor.

De onbehaarde delen van het kattenlichaam hebben een afwijkende huidstructuur. De dikke maar gevoelige huid van de neus heeft bijvoorbeeld geen zweet- en talgklieren. De vochtige neus van een gezonde kat is een gevolg van de afscheiding van het neusslijmvlies.

Haren

Haren groeien vanuit twee soorten haarzakjes. De primaire of dekharen die de stugge buitenste laag vormen. Deze groeien ieder in hun eigen haarzakje. De fijnere onderharen waaruit de zachte onderste laag van de vacht bestaat, groeien steeds in groepjes bij elkaar in een haarzakje. De onderharen zijn zeer verschillend van uiterlijk. De zogenaamde borstelharen zijn aan de uiteinden met borstelachtige toppen verdikt, terwijl de wol- of donsharen zeer dun en krullend zijn.

Voelsprieten

Daarnaast heeft de kat zeer gevoelige tastharen op de kop. Hieraan verwant zijn de wimpers, terwijl ook gevoelige tastharen voorkomen aan de achterkant van de voorpoten. De vacht van de kat werkt isolerend doordat deze een laag lucht vlak tegen de huid vasthoudt. Bij een verschrikte kat gaat het haar overeind staan. Dit is een afweermechanisme dat de kat groter en woester doet lijken om de aanvaller af te schrikken.